Riazań. Co wiemy o przyszłym partnerze?

29.01.2008

Leżący niecałe 200 km na południowy wschód od Moskwy, u ujścia rzeki Trubieży do Oki, ponad półmilionowy Riazań, ma dość intrygującą historię. Został bowiem założony w 1095 roku przez ruskich osadników, ale w miejscu oddalonym o około 60 km na południe od tego, w którym znajduje się dzisiaj. Po zniszczeniu przez Tatarów w roku 1237 miasto zostało przeniesione do Perejasławia Riazańskiego, chociaż i tutaj nękały je najazdy tatarskie oraz moskiewskie. Tutaj mieściła się stolica księstwa riazańskiego aż do roku 1521, kiedy to zostało ono przyłączone do Moskwy. Obecną nazwę nosi od połowy XVIII wieku. Dzisiaj Riazań jest dużym, dynamicznie rozwijającym się centrum przemysłowym w tej części Rosji (przemysł maszynowy, chemiczny, elektrotechniczny, odzieżowy, skórzany, drzewny, materiałów budowlanych oraz spożywczy). Jest także poważnym ośrodkiem akademickim i sportowym. Jest także bardzo silnie związany z historią Polski XX wieku. To w leżących nieopodal (60 km) Sielcach formowała się w roku 1943 1 DP im. Tadeusza Kościuszki. W samym Riazaniu utworzona została z rozkazu gen. Berlinga szkoła oficerska, którą ukończyło około 2 tys. polskich oficerów, między innymi Wojciech Jaruzelski, Florian Siwicki, Zygmunt Huszcza. Tamte czasy przypominają dzisiaj dwa pomniki: polsko-radzieckiego braterstwa broni autorstwa Bronisława Chromego, nazywany często przez mieszkańców Riazania „pomnikiem latających żołnierzy” oraz 1 DP im. Tadeusza Kościuszki. Jeszcze dwa lata temu pomnik ten znajdował się na placu noszącym nazwę polskiej dywizji, a przez riazańczyków nazywanym w skrócie „placem Kościuszki”. 28 sierpnia 2005 roku w czasie ochładzania się stosunków polsko-rosyjskich, rada miasta podjęła uchwałę o przemianowaniu go na plac Margiełowa – twórcy wojsk powietrzno-desantowych ZSRR. Zmianę argumentowano między innymi tym, że Kościuszko przewodził antyrosyjskiemu powstaniu (???!!!), oraz że w Warszawie jedna z ulic otrzymała imię Dżochara Dudajewa – pierwszego prezydenta Czeczenii. W Riazaniu, a właściwie w pobliskim Diagilewie znajdował się w latach 1944-1947 obóz NKWD dla kilku tysięcy internowanych żołnierzy Armii Krajowej, głównie z Wileńszczyzny, Podlasia, Lubelszczyzny, Lwowa, a także z… Ostrowi Mazowieckiej. Tutaj przywieziono aresztowanych po bitwie pod Pecynką żołnierzy III batalionu 13 pp AK wraz z dowódcą majorem Antonim Jahołkowskim, między innymi: Edmunda Budkiewicza, Antoniego Deptułę, Kazimierza Gumkowskiego, Pawła Kalinowskiego, Franciszka Krupińskiego, Mieczysława Lebiedzińskiego, Stanisława Lipskiego, Antoniego Najmołę, Teofila Pazika, Franciszka Pietrzaka, Floriana Szabłowskiego. Po słynnym proteście głodowym w 1947 r. odesłano ich do kraju, gdzie zajęło się nimi rodzime UB.
Nie jest to jak widać zbyt obszerna wiedza i dotyczy w znacznej mierze historii, nierzadko trudnej i bolesnej. Ale od nas zależy, co będziemy zapisywali dalej w kronikach zarówno Ostrowi jak i Riazania. Czy okopiemy się w starych żalach i uprzedzeniach, czy też (nie zapominając o przeszłości) będziemy potrafili budować wspólną przyszłość? Dotyczy to obydwu stron, ale też po obydwu jest dobra wola i nadzieja. Postarajmy się to wykorzystać. (Andrzej Mierzwiński)

Projekt,

CMS,

hosting

-

Maxus Net Communications 2007