Strategia rozwoju
Leżące na wschodnim Mazowszu Miasto Ostrów Mazowiecka poszukuje nowych impulsów rozwojowych. Wejście do Unii Europejskiej i współczesne przeobrażenia strukturalne w Polsce i w ujęciu globalnym tworzą nowe perspektywy rozwoju i kształtowania dobrobytu mieszkańców miast. Zmiany te wymuszają na władzach samorządowych miasta podejmowanie skoordynowanych decyzji i działań zarysowanych w długiej perspektywie czasowej. Oblicze gospodarcze i społeczne miasta zależeć będzie w dużo większym stopniu aniżeli przed laty od mieszkańców i lokalnych elit.
Programowanie rozwoju jest naczelną zasadą kształtowania polityki rozwoju jednostek terytorialnych w krajach wysoko rozwiniętych. Na poziomie lokalnym dokumentem będącym odpowiedzią na ten wymóg jest Strategia Rozwoju. Jest to instrument fundamentalny i konieczny do skutecznego zarządzania gminą. Strategia rozwoju jest jednym z trzech (obok studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego) dokumentów stanowiących podstawę lokalnej polityki rozwoju. Posiadanie strategii nie gwarantuje automatycznie powodzenia. Nie jest ona dokumentem wystarczającym dla osiągnięcia sukcesu w zarządzaniu miastem, zwiększa jednak szansę na aktywizację wzrostu i kształtowanie podstaw dobrobytu mieszkańców.
Strategia pozwala z jednej strony lepiej zagospodarować zasoby miasta, a z drugiej wskazuje obszary niedorozwoju wymagające wzmożonej aktywności władz samorządowych. Jest także dokumentem zwiększającym szanse miasta na uzyskanie zewnętrznych źródeł finansowania, w tym zwłaszcza środków pomocowych, a w niedalekiej przyszłości strukturalnych i regionalnych z Unii Europejskiej.
Zarówno budowa Strategii Rozwoju, jak i jej realizacja jest wspólną sprawą całej społeczności lokalnej. Aby nie pozostała martwym dokumentem wymaga akceptacji społeczności lokalnej i innych podmiotów funkcjonujących w jednostce terytorialnej. Dlatego też przyjęta środowiskowo-ekspercka metoda opracowania Strategii Rozwoju Miasta Ostrów Mazowiecka 2003-2015 uwzględniała szeroką partycypację lokalnego środowiska. Powołano Zespół Lokalnych Liderów, w skład którego weszli przedstawiciele różnych lokalnych środowisk i grup społecznych, który poprzez spotkania dyskusyjne określił cele oraz zadania strategiczne, konieczne dla zapewnienia rozwoju miasta w najbliższych 12 latach.
Prace nad Strategią Miasta Ostrów Mazowiecka 2003-2015 trwały od marca do połowy czerwca 2003 roku i obejmowały:
- przygotowanie diagnozy miasta na podstawie dostępnych materiałów statystycznych i bibliograficznych;
- przeprowadzenie ankiety wśród 170 mieszkańców miasta „Ostrów Mazowiecka w oczach mieszkańców”;
- przeprowadzenie badań w 50 małych i średnich lokalnych przedsiębiorstwach „Ostrowskie środowisko biznesu”;
- przygotowanie opracowania „Miasto Ostrów Mazowiecka na tle miast województwa mazowieckiego”;
- opracowanie analizy uwarunkowań rozwoju, sił i słabości, szans i zagrożeń miasta (analiza SWOT);
- przeprowadzenie sześciu dyskusji środowiskowych w gronie przedstawicieli Liderów Lokalnych, którzy określili wizję rozwoju miasta i cele strategiczne oraz dokonali wyboru programów i zadań strategicznych.
W wyniku prac nad Strategią Rozwoju Miasta powstały dwa komplementarne dokumenty:
- „Raport o Stanie Miasta ” będący efektem prac analityczno-diagnostycznych. Prezentuje on procesy społeczno-gospodarcze zachodzące na terenie miasta i wskazuje podstawowe problemy rozwoju. Raport zawiera także wyniki badań przeprowadzonych wśród mieszkańców i lokalnego środowiska biznesu oraz określa pozycję miasta na tle kraju i najbliższego otoczenia. Stanowi bazę dla opracowania analizy uwarunkowań rozwoju miasta.
- „Strategia Rozwoju Miasta ” będąca planem rozwoju na lata 2003-2015. Wskazuje ona pożądany obraz miasta oraz drogi i metody jego osiągania. Określa zadania strategiczne i ich realizatorów, zarysowuje horyzont czasowy, w którym zadania te powinny zostać zrealizowane.
Strategia została przyjęta uchwałą Rady Miejskiej Nr IX/40/2003 z dnia 24.06.2003.
Sens opracowania strategii rozwoju istnieje jedynie wówczas, gdy we władzach samorządowych oraz społeczności lokalnej jest rzeczywista potrzeba posiadania i realizowania tego dokumentu. Wdrażanie strategii wymaga bowiem konsensusu społecznego oraz działania ponad politycznymi podziałami i partykularnymi interesami. Budowa i realizacja Strategii jest bowiem wspólną sprawą całej społeczności lokalnej.
Wizja Rozwoju Miasta Ostrów Mazowiecka
Uwzględniając horyzont czasowy realizacji Strategii Rozwoju Miasta na 2015 rok wizję rozwoju miasta Ostrów Mazowiecka określono w sposób następujący:
PRZEDSIĘBIORCZA OSTRÓW MAZOWIECKA – OTWARTA NA LUDZI I BIZNES,
POMOSTEM POMIĘDZY ZACHODNIĄ A WSCHODNIĄ EUROPĄ
Przeprowadzone analizy diagnostyczne potencjału miasta, uwzględnienie aspiracji i systemu wartości mieszkańców oraz zewnętrznych uwarunkowań rozwoju miasta wskazują, iż rozwój Ostrowi Mazowieckiej w najbliższych latach powinien wykorzystywać i wzmacniać następujące elementy:
- Przedsiębiorczość lokalnej społeczności, której wyrazem jest także dobrze rozwinięty sektor małej i średniej przedsiębiorczości. Rozwój gospodarczy miasta w najbliższych latach należy oprzeć na endogenicznych zasobach. Wzmocnienie tego wewnętrznego potencjału jest strategicznym zadaniem w budowaniu rozwoju gospodarczego miasta, fundamentem wzrostu zamożności mieszkańców i zasobności budżetu miasta.
- Otwartość miasta na nowych mieszkańców i nową aktywność gospodarczą. Rozwój miasta powinien bazować na stworzeniu przyjaznych warunków życia (poprawa jakości życia w mieście) i gospodarowania, tak by nie tylko zatrzymać istniejący potencjał ludzki i gospodarczy, ale także przyciągać nowych mieszkańców i inwestorów.
- Położenie miasta wraz w dobrą zewnętrzną dostępnością komunikacyjną miasta, którą należy wzmocnić i wykorzystać w perspektywie integracji z Unią Europejską oraz dalszym jej poszerzaniem w przyszłości na wschód Europy. To tranzytowe położenie miasta w strukturze przestrzeni europejskiej jest gospodarczą szansą dla Ostrowi Mazowieckiej by stała się pomostem i bramą do Wschodniej Europy.
Określona powyżej wizja rozwoju miasta Ostrowi Mazowieckiej jest marketingową syntezą strategii rozwoju miasta. W pracach nad strategią została ona zdekomponowana na trzy cele strategiczne:
- Poprawa jakości życia w mieście;
- Rozwój gospodarczy;
- Poprawa ładu przestrzennego i infrastrukturalnego miasta.
Cele strategiczne zostały uszczegółowione poprzez określenie taktyki ich osiągnięcia. Dla każdego celu zostały wskazane programy i zadania strategiczne, których realizacja ma zapewnić osiągnięcie zarysowanej wizji miasta.
Poprawa jakości życia
Stworzenie kompleksu rekreacyjno-sportowo-kulturalnego miasta
- Budowa kompleksu budynków kulturalno-sportowych;
- Zagospodarowanie parku miejskiego i ogródka jordanowskiego;
Animacja aktywności kulturalnej, rekreacyjnej i sportowej
- Stworzenie atrakcyjnej oferty spędzania czasu wolnego dla młodzieży;
- Kalendarz stałych i strategicznych imprez kulturalnych i sportowych;
- Stworzenie oferty kulturalnej i rekreacyjnej miasta o zasięgu ponad lokalnym;
- Organizacja sportowo-kulturalnych imprez integracyjnych;
Podniesienie poziomu wykształcenia mieszkańców
- Stworzenie systemu stypendialnego dla młodzieży szczególnie uzdolnionej;
- Edukacja proeuropejska (skierowana przede wszystkim do ludzi młodych i pracowników administracji samorządowej);
- Rozwój szkolnictwa wyższego i oferty doskonalenia zawodowego;
Poprawa bezpieczeństwa w mieście
- Ścisła współpraca z władzami powiatowymi w poprawie bezpieczeństwa;
- Monitoring miejsc zagrożonych przestępczością;
- Eliminacja patologii;
Poprawa zdrowotności mieszkańców
- Poprawa dostępności do usług medycznych;
- „Moda na ruch” propagowanie sportu masowego i rekreacyjnego;
- Rozbudowa bazy dla wychowania fizycznego przy placówkach szkolnych;
Kreowanie tożsamości miasta i aktywizacja społeczności lokalnej
- Wspieranie inicjatyw samopomocowych;
- Zaangażowanie w rozwój miasta różnych organizacji i środowisk;
- Wzmocnienie tożsamości lokalnej;
Poprawa i unowocześnienie systemu zarządzania miastem
- Reorganizacja struktury zarządzania miastem;
- Podnoszenie kwalifikacji pracowników sektora usług publicznych, szczególnie potrzebnych w europejskim systemie zarządzania;
- Poprawa wewnętrznej polityki informacyjnej o działaniach władz lokalnych;
- Aktywizacja ponad lokalnych samorządowych form współpracy (Ostrów - lider samorządowy);
- Angażowanie młodzieży w czynny rozwój miasta;
- Aktywizacja międzynarodowych kontaktów kulturalnych, gospodarczych i społecznych.
Rozwój lokalnej gospodarki
Integracja środowiska biznesu
- Wspieranie kooperacji i współpracy lokalnych przedsiębiorstw (rozwój sieci)
- Wspieranie ponad lokalnych i międzynarodowych kontaktów biznesowych
- Wspieranie rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego
Budowa lokalnego systemu wspierania przedsiębiorczości
- Miejskie centrum wspierania przedsiębiorczości;
- Budowa przejrzystej lokalnej polityki fiskalnej wobec sektora MSP (podatki i opłaty lokalne);
- Animacja powstania systemu pożyczek i gwarancji kredytowych dla lokalnego MSP;
- Rozwój systemu informacji i doradztwa biznesowego;
- Kursy i szkolenia dla przedsiębiorców, menadżerów i osób samozatrudniających się;
- Wspieranie rozwoju usług;
Organizacja strefy przedsiębiorczości
- Przygotowanie terenów inwestycyjnych;
- Zagospodarowanie obiektów poprzemysłowych i uporządkowanie spraw własnościowych kluczowych nieruchomości w mieście;
- Kreowanie powstania centrum logistycznego północno-wschodniego Mazowsza;
Zwiększenie promocji miasta (wewnętrznej i zewnętrznej)
- Promocja istniejącego potencjału gospodarczego (lokalne firmy) i możliwości rozwojowych miasta;
- Tworzenie nowoczesnego wizerunku miasta - „marki miasta”.
Poprawa ładu przestrzennego i infrastrukturalnego miasta
Poprawa wewnętrznej dostępności komunikacyjnej miasta
- Reorganizacja wewnętrznego układu komunikacyjnego miasta (kołowego i pieszego);
- Poprawa stanu dróg lokalnych;
- Likwidacja barier architektonicznych w miejskim układzie komunikacyjnym i obiektach użyteczności publicznej;
- Budowa ścieżek rowerowo-spacerowych;
Reorganizacja wewnętrznej struktury funkcjonalnej miasta
- Aranżacja centrum miasta;
- Modernizacja dworca PKS wraz z kreowaniem miejskiej strefy handlu i usług;
- Wzmocnienie funkcji subregionalnych miasta;
Poprawa estetyki przestrzeni miasta
- Uporządkowanie wolnej przestrzeni miasta, szczególnie centrum miasta;
- Stworzenie wewnętrznego systemu oznakowania i informowania w mieście;
- Poprawa funkcjonalności i estetyki terenów zielonych (wypoczynkowych);
Rozwój zasobów mieszkaniowych miasta
- Kompleksowe przygotowanie terenów pod rozwój indywidualnego budownictwa mieszkaniowego;
- Rozwój miejskich TBS;
Poprawa wyposażenia infrastrukturalnego miasta
- Sukcesywne uzupełnianie wyposażenia w infrastrukturę wodociągowo-kanalizacyjną miasta;
- Zwiększenie efektywności wykorzystania istniejącej infrastruktury;
- Reorganizacja systemu uciepłownienia miasta;
- Unowocześnienie systemu gospodarki odpadami stałymi.
Wszystkich, którzy chcieliby zapoznać się z pełną wersją dokumentu zapraszamy do Punktu Informacyjnego w Urzędzie Miasta lub na stronę internetową Biuletynu Informacji Publicznej – http://www.bip.ostrowmaz.pl/ .